Uzależnienie od kupowania
Finalnie stwierdzono, iż natręctwo kupowania można zaliczyć do zachowań obsesyjno-kompulsywnych, których głównym celem jest redukcja złego samopoczucia. Ponadto w uzależnieniu tego typu dostrzec można kilka cech typowych dla zaburzeń kontroli impulsów. Niemożność kontrolowania zachowania jest tu z pewnością czynnikiem dominującym. Osoba uzależniona odczuwa silne napięcie wewnętrzne, którego narastanie doprowadza do podjęcia przez nią zachowania polegającego na niekontrolowanym kupowaniu. Moment działania daje niestety jedynie chwilową przyjemność, po której następuje poczucie winy. Jest ono związane z uświadomieniem sobie utraty kontroli nie tylko nad własnym postępowaniem, ale nad całym swoim życiem.
Robienie zakupów jest czynnością przez wielu uważaną za przyjemną, niewinną
i atrakcyjną, do niedawna stanowiącą przywilej nielicznych. Ponadto jest ona czynnością
na tyle zróżnicowaną, że tylko niektóre jej „formy” posiadają potencjał uzależniający. Mowa tu o odróżnieniu kupowania impulsywnego od kupowania kompulsywnego. Zakupy impulsywne są podejmowane nagle, spontanicznie, najczęściej pod wpływem bodźca zewnętrznego (widok towaru leżącego na sklepowej półce). Nie powodują one redukcji napięcia, gdyż ich podjęcie jest na tyle „nieoczekiwane” , iż nie można traktować ich jako sposobu radzenia sobie z nieprzyjemnymi odczuciami i stresami. W przeciwieństwie do nich kupowanie kompulsywne jest czynnością planowaną, rozłożoną w czasie i będącą próbą poradzenia sobie z negatywnymi emocjami. Dotyczy ona często rzeczy niepotrzebnych lub zbędnych oraz wymaga poświęcania dużej ilości swojego czasu, który mógłby zostać spożytkowany w odmienny sposób. To właśnie ta forma prowadzi do uzależnienia.
Jak zatem rozpoznać, czy przejawiane zachowania związane z czynnością kupowania posiadają znamiona uzależnienia?
Oto najczęstsze objawy zakupoholizmu (niepokojące powinno być dla nas zaobserwowanie czterech z nich lub więcej):
zdarza Ci się kupować przedmioty, na które Cię nie stać, ale tłumaczysz sobie,
że zasługujesz na nie/ chcesz się nagrodzić,
większości zakupów dokonujesz w samotności, traktując je jako swoje tajne
i grzeszne zachowanie,
Kwestionariusz samodzielnego diagnozowania problemu nadmiernego kupowania
Chcesz się wyleczyć? Skontaktuj się z nami!
Teraz również terapia online!